Zbrzyca
Zbrzyca to lewy dopływ Brdy o długości 47km. Wypływa z jeziora Duży Zbełk, a kończy swój bieg wpadając do jeziora Witoczno niedaleko Swornegaci. Przecina Równinę Charzykowską, w większości otoczona Zaborskim Parkiem Krajobrazowym. Porośnięte lasami brzegi dodają uroku i urozmaicenia na tym szlaku. Kajakarze z przyjemnością spływają Zbrzycą, zgodnie twierdząc, iż to najpiękniejszy dopływ Brdy. Rzeki, które do niej wpadają – Młosienica (Młosina), Kłonecznica i Kulawa – doskonale nadają się na jednodniowe spływy. Rzeka jest bezpieczna – często wybierana jako pierwsza w kajakarskiej przygodzie. Spływ można rozpocząć w Sominach, Parzynie lub Leśnie – odcinki 2 dniowe do ujścia. Dalej można kontynuować rzeką Brdą.
Proponowane trasy spływu Zbrzycą:
Sominy – Widno – 26km, 7-8 godz. (odcinek z 3 jeziorami na początku)
Widno – Swornegacie – 17km, 5-6 godz. (odcinek z 6 małymi jeziorami)
Parzyn – Laska – 18km, 5-6 godz. (odcinek bez jezior)
Leśno – Laska 15km, 4-5 godz. (odcinek bez jezior)
Laska – Swornegacie 15km, 4-5 godz. (odcinek z 6 małymi jeziorami)
Dwudniowy spływ szlakiem rzeki Zbrzycy można rozpocząć w Sominach, w Parzynie lub Leśnie (tutaj pierwsze trzy kilometry przemierzamy dopływem Zbrzycy – Młosiną). W pierwszym wariancie do biwaku w Widnie mamy 26km i zajmie nam to około 7-8 godzin. Jest to odcinek jeziorno – rzeczny z jeziorami Somińskim, Kruszyńskim oraz Parzyn. Na pierwszym z nich trzeba wytężyć wzrok, aby wśród trzcin znaleźć przesmyk na kolejny zbiornik wodny. Po przepłynięciu jeziora Kruszyńskiego wpływamy na krótki odcinek rzeczny. Z lewej strony mijamy zabudowania osady Windorp i po pokonaniu jednego kilometra wpływamy na Jezioro Parzyn, które przemierzamy wzdłuż prawego brzegu, a wpływając już na rzekę mijamy osadę o takiej samej nazwie jak jezioro. Przez najbliższe 17km towarzyszyć nam będą na przemian zalesione wysokie brzegi i krótkie odcinki otoczone łąkami. Czekają nas również trzy przenoski – kolejno: Parzyn Młyn, następnie Kaszuba, gdzie znajduje się przystań kajakowa i ostatnia Milachowo Młyn, a krótko przed nią możliwość biwakowania u gospodarza . Tuż przed przenoską w Kaszubie do Zbrzycy wpada lewy dopływ Młosina (Młosienica). Stanowi ona alternatywę dla kajakarzy preferujących odcinki rzeczne – z miejscowości Leśno do Laski to około 4-5 godzin spływu. Za przenoską przy tartaku w Milachowie Młyn docieramy do wsi Rolbik – można tu skorzystać ze stanicy kajakowej z barem, aby po kilku kilometrach dosłownie musnąć jeziora Milachowo i kontynuować do pola biwakowego koło leśniczówki w Widnie. Za osadą, po prawej stronie wpływa bardzo urokliwy dopływ – rzeka Kulawa. W 2009 roku został tutaj utworzony rezerwat przyrody Dolina Rzeki Kulawy. Następnie dopływamy do osady Laska (dobrze zagospodarowane pole namiotowe z pełnym węzłem sanitarnym). Spływ kontynuujemy krótkim leśnym odcinkiem i znajdujemy się na początku ciągu śródleśnych jezior o malowniczej linii brzegowej i czystej wodzie. Pierwsze z nich to Jezioro Laska, kolejne Jezioro Księże, Jezioro Długie, następnie Jezioro Parszczenica i na końcu Jezioro Śluza. Do Jeziora Księże z prawej strony wpada szlak rzeki Kłonecznicy. Po przepłynięciu Jeziora Śluza wpływamy w głęboki wąwóz, a rzeka staje się szeroka. W tym klimacie po około czterech kilometrach dopływamy do ujścia rzeki w jeziorze Witoczno. Po pokonaniu jeziora pozostaje nam niespełna 1km płynięcia Brdą pod prąd (nurt absolutnie nie uciążliwy, nie sprawi kłopotu nawet początkującym) do naszej bazy w Swornegaciach. Inną opcją jest kontynuacja spływu szlakiem Brdy, z którym Zbrzyca łączy się na Jeziorze Witoczno.
Odległości od Swornegaci:
Sominy – 45 km
Parzyn – 30 km
Kaszuba – 25 km
Leśno – 25 km
Rolbik – 25 km
Widno – 20 km
Laska – 20 km
Śluza – 20 km
Swornegacie – o km baza